باغ ارم شیراز یکی از مشهورترین جاذبه‌های شهری است و ترکیب خارق‌العاده‌ای از هنر طراحی باغ ایرانی و معماری عمارت‌های تاریخی است. ردیف درختان بلندقامت و چینش گل‌های خوش‌رنگ‌ولعاب، شما را به وقت‌گذرانی در این باغ ایرانی دعوت می‌کند.
بسیاری از باغ‌ های ایران را در شیراز می‌توانید پیدا کنید که گوشه‌وکنار شهر را به بهشتی دیدنی تبدیل کرده‌اند. باغ ارم شیراز تکه‌ای جامانده از بهشت است که در شمال غربی شهر جا خوش کرده است و شیفتگان هنر، طبیعت و تاریخ را به سوی خود می‌کشاند.
تاریخ دقیق ساخت باغ ارم شیراز مشخص نیست و تنها بر اساس اشاره به نام آن در بعضی از سفرنامه‌ها، می‌توان تخمین زد که در قرن دهم و یازدهم این بهشت شیرازی وجود داشته است. همچنین ردپای این باغ در دوره‌های «سلجوقیان»، «آل اینجو» و «آل مظفر» دیده می‌شود.

باغ ارم شیراز در زمان «زندیه»، به دستور «کریم‌خان زند» نونوار شد و سازندگی این باغ از دیگر کارهای نیک این خاندان بوده است. در دوران «قاجار» و «پهلوی» باغ ارم مقر خاندان ایل قشقایی شده است و شواهد نشان از آن دارد که سرانجام این باغ در اختیار حکومت قرار می‌گیرد. این باغ در دهه چهل بازسازی شد و بافت‌های آسیب دیده محوطه و عمارت مثل روز اول زیبا شدند. ظاهر کنونی باغ تقریبا از زمان «ناصرالدین شاه» بدون ‌تغییر بوده و بر اساس کتیبه‌های موجود در این باغ، عمارت کنونی توسط «حاج نصیرالملک شیرازی»، از بزرگان و حاکمان وقت بنا شده است.
محوطه باغ طراحی فوق‌العاده‌ای دارد و با پیاده‌روی در گذرگاه‌های آن، از هنر طراحی و آرایش باغ ایرانی لذت خواهید برد. عمارت و استخر بزرگ روبه‌روی آن، به وسیله گذرگاه اصلی که از غرب به شرق امتداد دارد، به نقطه انتهایی باغ وصل شده است. علاوه بر جهت غرب به شرق، در جهت شمال به جنوب نیز گذرگاهی عریض دیده می‌شود و بسیاری از مسیرهای خوش‌‌رنگ‌ولعاب باغ، موازی با این دو گذرگاه هستند. آبرسانی به درختان و گیاهان باغ ارم با جوی‌هایی که در سرتاسر آن تعبیه شده انجام می‌شود. آبی که از نهر وارد حوضچه می‌شود، در تمام جوی‌های باغ جریان پیدا می‌کند تا سبزینگی درختان بلند قامت شیرازی حفظ شود. در کنار طراحی تقسیم آب نهر، دو حلقه چاه نیز به آبیاری گل‌وگیاه باغ کمک می‌کنند.
تنوع گل‌وگیاه و رنگ‌بازی گلزارهای این باغ قابل توصیف نیست. باغ ارم مهد انواع رز است و از عطر آن‌ها سرمست خواهید شد. تنوع گل‌های رز، ارم را با رنگ‌های شاد و زنده رنگ‌آمیزی کرده است. با تماشای این باغچه‌های رنگارنگ به وجد خواهید آمد و وسوسه عکاسی رهایتان نمی‌کند. علاوه بر رز، تنوع دیگر گل‌وگیاه ارم قابل توجه است و از بیشتر کشورهای جهان، نمونه‌ای در باغ ارم وجود دارد. این تنوع مطلوب و آموزنده سبب شده است که ارم به‌عنوان باغ گیاه‌شناسی دانشگاه شیراز، کاربری علمی و پژوهشی هم داشته باشد. یکی از انواع درختان محبوب و تماشایی شیراز در ارم واقع شده است و با نام سروناز شناخته می‌شد. این سرو بلندقامت، در کنار ردیف دیگر سروهای گذرگاه شرق به غرب باغ ارم واقع شده است و زیبایی منحصربه‌فردی دارد.
عمارت زیبای باغ ارم شیراز که کانون توجه این جاذبه شهری است، در زمان قاجار با پایبندی به اصول معماری صفویه و زندیه بنا شده است. این عمارت سه طبقه یک شاهکار معماری است و تزئینات خاص ایرانی در آن غوغا می‌کند. نقاشی، گچ‌بری، کاشی‌کاری‌های هفت رنگ، منبت‌کاری درهای چوبی، ستون‌های سنگی و… از زیبایی‌های ظاهری این عمارت است که هوش از سر آدمی می‌برد. اما آنچه که در این عمارت بیش از همه جلوه می‌کند، هلال‌هایی در راس نمای عمارت است که با هنر کاشی‌کاری و نقوشی از شاهنامه، داستان‌های نظامی، ناصرالدین شاه و… تزئین شده‌اند و نماد عمارت باغ ارم هستند. این هلال‌ها و کاشی‌های خوش‌رنگ‌ولعاب، جلوه فوق‌العاده‌‍‌ای به باغ بخشیده‌اند.
طبقات این بنای سه طبقه، هر کدام به شکلی خاص طراحی و تزئین شده و کاربردی مشخص داشته است. سردابه و تالار حوضخانه در معماری سنتی ایرانی، مختص روزهای گرم سال است. این بخش در طبقه همکف ساختمان باغ ارم واقع شده است. تالار حوضخانه به زیبایی تزئین شده است و هنر کاشی‌کاری در آن غوغا می‌کند. زیبایی طبقه دوم با ایوانی بزرگ و دو ستون سنگی کامل می‌شود. طراحی خاص سرستون‌ها، استفاده از هنر گچ‌بری و کاشی‌های خوش‌رنگ و طرح، این ایوان را به قلب عمارت تبدیل کرده است. در دو طرف ایوان اصلی، دو ایوان کوچک به قرینه طراحی شده است و سالن بزرگ طبقه دوم نیز، در پشت ایوان اصلی دیده می‌شود. همچنین در طبقه سوم سالنی بزرگ وجود دارد و ۳ اتاق و دو ایوان قرینه، از دیگر بخش‌های طبقه بلندقامت عمارت هستند.

تماشای موزه سنگ را از دست ندهید

ماجراجویی در موزه‌ها همیشه جذاب و مهیج است و دنیایی از دانستنی‌ها را به ما منتقل می‌کنند. در باغ ارم شیراز نیز این شانس را دارید که علاوه بر تماشای بنای تاریخی، سری به موزه بزنید و کلکسیونی از سنگ‌های ارزشمند را تماشا کنید. موزه سنگ و گوهر دریای نور در ساختمان اصلی این مجموعه واقع شده و پذیرای گردشگران است. در این موزه انواع سنگ‌های ارزشمند و نایاب با رنگ‌ها و اشکال مختلف کنار هم جمع شده‌اند تا دنیای زیبایی از گنج‌های حاصل از زمین‌شناسی را بتوانید تماشا کنید.
در باغ ارم شیراز نیز مثل بسیاری از جاذبه‌های این شهر، غرفه‌هایی برای فروش صنایع دستی شهر وجود دارد تا در کنار لذت از جاذبه، خریدگردی سنتی را نیز تجربه کنید. علاوه بر صنایع دستی، سوغاتی‌های خوشمزه شیرازی نیز در ارم فروخته می‌شود. همچنین می‌توانید برای استراحت سراغ قسمت‌هایی در این باغ بروید که خوراکی‌ها، نوشیدنی‌های خوشمزه و فالوده شیرازی می‌فروشند. ارم‌گردی را با طعم این خوشمزه‌ها دلچسب کنید.

آدرس: استان فارس، شهر شیراز، بلوار ارم، میدان ارم، خیابان ارم، نزدیکی مجموعه‌ دانشگاه شیراز